Khi nói đến những yếu tố có ảnh hưởng lớn nhất đến giá vàng và bạc, không thể không nhắc tới Cục Dự trữ Liên bang Mỹ – FED. Đây là ngân hàng trung ương quyền lực nhất thế giới, có thể điều chỉnh cung tiền, lãi suất và tác động mạnh mẽ đến thị trường tài chính toàn cầu. Nhưng bạn có bao giờ tự hỏi: Cục Dự trữ Liên bang FED ra đời như thế nào? Và tại sao mỗi khi FED họp hay phát biểu, giá vàng – bạc lại biến động dữ dội?
Hãy cùng “Ở đây có Bạc“ tìm hiểu lịch sử hình thành của cục dự trữ liên bang FED và ảnh hưởng trực tiếp của nó tới thị trường kim loại quý, đặc biệt là bạc.
Cục Dự trữ Liên bang FED là gì?
Cục Dự trữ Liên bang (Federal Reserve System – viết tắt: FED) là ngân hàng trung ương của Hoa Kỳ, thành lập để ổn định hệ thống tài chính quốc gia, kiểm soát cung tiền và duy trì sự lành mạnh của nền kinh tế.
FED có ba nhiệm vụ chính:
- Quản lý chính sách tiền tệ của Hoa Kỳ
- Giám sát và điều tiết các ngân hàng
- Duy trì sự ổn định của hệ thống tài chính
Lịch sử ra đời của Cục Dự trữ Liên bang FED
1. Trước khi FED xuất hiện: hỗn loạn và khủng hoảng
Trước năm 1913, nước Mỹ không có ngân hàng trung ương thống nhất. Hệ thống ngân hàng bị phân mảnh, mỗi bang có chính sách riêng, gây ra nhiều cuộc khủng hoảng tài chính nghiêm trọng, nổi bật là:
- Panic of 1907 (Khủng hoảng năm 1907): Thị trường tài chính Mỹ gần như sụp đổ do thiếu thanh khoản. Chỉ nhờ sự can thiệp cá nhân của J.P. Morgan – nhà tài phiệt tài chính huyền thoại – hệ thống mới được cứu vãn.
2. Sự ra đời của FED
Từ bài học cay đắng đó, Quốc hội Mỹ bắt đầu thảo luận về việc thành lập một ngân hàng trung ương thực thụ.
- Năm 1910, một nhóm nhỏ gồm các quan chức tài chính, ngân hàng và chính trị gia (trong đó có người từ JP Morgan, Rockefeller…) họp bí mật trên đảo Jekyll, bang Georgia, để xây dựng đề án cho FED.
- Năm 1913, Tổng thống Woodrow Wilson ký ban hành Đạo luật Dự trữ Liên bang (Federal Reserve Act), chính thức thành lập Cục Dự trữ Liên bang FED vào ngày 23 tháng 12 năm 1913.
3. Cấu trúc của FED
- FED bao gồm 12 Ngân hàng Dự trữ khu vực, chịu sự điều hành chung từ Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) – nơi đưa ra chính sách tiền tệ chủ chốt.
- Chủ tịch FED hiện nay (tính đến 2025) là Jerome Powell.
Cấu trúc của Cục dự trữ liên bang Mỹ. Ảnh: SMoney
Ảnh hưởng của Cục Dự trữ Liên bang FED đến giá vàng và bạc
Cục Dự trữ Liên bang FED không trực tiếp giao dịch kim loại quý, nhưng chính sách của họ lại ảnh hưởng cực kỳ lớn đến giá vàng và bạc thông qua:
1. Lãi suất
FED có thể tăng hoặc giảm lãi suất để điều tiết nền kinh tế. Đây là yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến giá vàng và bạc:
- Khi FED tăng lãi suất:
- Đồng USD mạnh lên
- Vàng và bạc – vốn không sinh lãi – trở nên kém hấp dẫn
- Giá vàng và bạc thường giảm
- Khi FED hạ lãi suất hoặc giữ lãi suất thấp:
- Đồng USD yếu
- Nhà đầu tư tìm đến kim loại quý như vàng và bạc như tài sản trú ẩn
- Giá vàng và bạc thường tăng mạnh
2. Chính sách in tiền / nới lỏng định lượng (QE)
- Khi FED thực hiện các chính sách in tiền (Quantitative Easing) để cứu trợ kinh tế (như thời kỳ COVID-19), lượng USD lưu thông tăng cao => lạm phát tăng => nhà đầu tư đổ vào vàng và bạc để bảo vệ tài sản.
- Ví dụ: Trong giai đoạn 2020–2021, khi FED tung ra hàng nghìn tỷ USD cứu trợ, giá vàng vượt mốc 2.000 USD/oz và bạc vọt lên gần 30 USD/oz – mức cao nhất trong gần một thập kỷ.
3. Kỳ vọng thị trường với phát biểu của FED
Ngay cả khi FED chưa hành động, những phát biểu của Chủ tịch FED cũng có thể khiến giá bạc và vàng dao động dữ dội.
- Ví dụ: Một gợi ý nhỏ về khả năng “tạm dừng tăng lãi suất” có thể khiến giá bạc tăng vài phần trăm trong một đêm.
- Ngược lại, nếu FED tỏ ra “diều hâu” (hawkish) – tức nghiêng về tăng lãi suất – thị trường sẽ bán tháo kim loại quý.
FED và bạc: Tác động kép đến thị trường bạc
So với vàng, bạc nhạy cảm hơn với các biến động từ FED, bởi:
- Bạc là kim loại công nghiệp lẫn đầu tư: Ngoài chức năng như vàng là tài sản phòng hộ, bạc còn được sử dụng rộng rãi trong sản xuất, năng lượng mặt trời, điện tử…
- Khi FED thắt chặt chính sách, tăng lãi suất => lo ngại suy thoái => nhu cầu công nghiệp giảm => giá bạc giảm mạnh hơn vàng.
- Thị trường bạc có quy mô nhỏ hơn vàng: Nên các động thái từ FED dễ tạo ra dao động mạnh hơn đối với bạc.
- Giá bạc thường biến động theo chu kỳ rõ ràng với chính sách tiền tệ của FED. Những giai đoạn nới lỏng chính sách, bạc thường tăng mạnh hơn vàng.
Cục Dự trữ Liên bang FED – “người chơi vô hình” trên thị trường kim loại quý
Dù không nắm giữ vàng hay bạc vật lý như các ngân hàng trung ương khác, Cục Dự trữ Liên bang FED vẫn là nhân tố quyết định xu hướng giá kim loại quý toàn cầu.
Với các nhà đầu tư bạc – đặc biệt là ở Việt Nam – việc theo dõi các cuộc họp, thông tin và chính sách từ FED là yếu tố then chốt giúp phân tích xu hướng giá bạc, từ đó đưa ra chiến lược đầu tư phù hợp.
Bài viết thực hiện bởi: Ở đây có Bạc.
